Samen op het podium


De weeksluitingen

Op De Zevenspong worden al 44 jaar weeksluitingen en slotdagen gehouden. Regelmatig presenteren leerlingen uit alle groepen zich op het podium. Kleuters zeggen een versje op of zingen een liedje. De oudere kinderen voeren hele toneelstukken op of, in de woorden van een oud-leerling, “zetten een dans show neer met moves uit de videoclips”. Ieder jaar wordt afgesloten met een slotdag: de kinderen uit groep 8 spelen de hoofdrol in een musical en leerlingen uit de andere klassen dansen, zingen of spelen toneel. Ook wordt er veel aandacht besteed aan de decors en de schmink.

De kinderen oefenen onder schooltijd voor de weeksluitingen en de slotdagen en de leerkrachten begeleiden hen daarbij tijdens de creatieve lessen. Hoe ouder de leerlingen zijn, hoe meer ze zelf mee mogen denken. Een leerkracht vertelt: “Al doende komen er zoveel ideetjes boven: ‘Zullen we dat dan zo doen? Zal ik dan dit aantrekken?.” Veel kinderen kijken er naar uit om mee te mogen doen en dat geeft ze een goede reden om vol enthousiasme naar school te gaan. Oud-leerlingen herinneren zich de slotdagen vaak nog als de dag van gisteren en sommigen komen nog regelmatig kijken naar de weeksluitingen en slotdagen van jongere broertjes of zusjes, want: “Het brengt positieve herinneringen naar boven.”

Zelfverzekerd presenteren

Uit een onderzoek van Stichting UniPartners Nijmegen blijkt dat de podiumactiviteiten van De Zevensprong niet alleen leuk zijn, maar dat de leerlingen er ook veel van leren. Zo oefenen zij om zich vol zelfvertrouwen te presenteren aan een publiek- ook als ze dat aanvankelijk eng vinden. Een ouder vertelt: “De kleinste is wel wat verlegen, maar dit jaar heeft ze toch in haar eentje een tekst voorgedragen. Ik was benieuwd of ze dat wel zou durven, maar ze was thuis aan het vertellen ‘mamma ik ga het toch doen’.” Een andere ouder merkt hetzelfde bij haar zoon: “Hij is iemand die graag achteraan op het podium staat. Soms moet hij meer naar voren en dan doet hij dat ook, omdat de rest dat ook allemaal doet. Dus geleidelijk aan overwint hij de angst om de aandacht op zich te vestigen.” Een leerling die het soms nog steeds spannend vindt om in de belangstelling te staan vertelt hoe ze daar mee om heeft leren gaan: “Dan ga ik diep in en uitademen en het toch doen. Als je er een keer staat gaan de zenuwen gewoon weg.” Het resultaat mag er zijn. Zo vertelt een ouder: “Mijn kinderen staan gewoon in de kerk voor 500 man een stuk tekst voor te lezen, zonder te bibberen, met intonatie. Dan denk ik: ‘Ik doe het ze niet na’.”

Schoolprestaties

Uit het onderzoek blijkt verder dat de muzieklessen, die soms deel uitmaken van de voorbereidingen voor de weeksluitingen en de slotdagen, onder andere bevorderlijk kunnen zijn voor het IQ en voor de algemene academische prestaties. Een concreet voorbeeld is dat kinderen die op De Zevensprong zitten opvallend snel teksten uit het hoofd kunnen leren, totdat ze tijdens de slotdag in groep 8 hele lappen tekst zonder haperen kunnen voordragen. Een leerkracht legt uit dat de kinderen al van kleuter af aan teksten mee naar huis krijgen om te oefenen. Daardoor gaan ze snel vooruit: “Moeilijke liedjes die in het boekje aangeduid worden als voor groep 5 kunnen ze in groep 3 al.”

Empathie

Op De Zevensprong wordt ook veel aandacht besteed aan het spelen van een rol. Zo vertelt een leerkracht: “Je ziet echt het verschil tussen kinderen die in groep 8 voor het eerst een musical doen en kinderen die van kleuter af aan om de week op het podium staan en die echt hebben geleerd om zich in te leven in de persoon achter de rol.” Uit onderzoek blijkt dat dit bevorderlijk is voor het ontwikkelen van empathie: je leert immers om in de schoenen van iemand anders te staan.

Sfeer en samenwerking

Ouders en leerlingen herkennen zich ook in het gegeven dat podiumactiviteiten bevorderlijk kunnen zijn voor de sfeer op school. Een leerling maakte eens mee dat er ruzie was: “Degene die hielp met oefenen zei: ‘Het is om te oefenen, niet om te ruziën’. Daarna ging het weer goed.” Een oud-leerling herinnert zich: “We kunnen wel net buiten ruzie hebben gehad, maar we moeten er toch met z’n allen staan. Dus die ruzie moet dan even wachten.” Tijdens de voorstellingen is niets te merken van eventuele ruzies en na afloop zijn de leerlingen vol lof over elkaar. Als een docent aan de jongere leerlingen vraagt wat ze het leukst vonden: “Dan komen ze heel vaak met het eigen klassenstukje: ja dat was toch wel het aller leukste. En dan zie je dat ze trots zijn op elkaar.” Daarnaast is er goed contact tussen leerlingen van verschillende leeftijden: ze staan tijdens slotdagen samen op het podium en zitten vervolgens bij elkaar tijdens schoolfeesten. Een leerkracht vertelt: “Ik heb wel eens gehad dat een jongen uit mijn klas, heel gaaf, had bedacht om een groepje kinderen uit groep 4 en 5 te begeleiden met dans.” Ook binnen klassen wordt er veel samengewerkt. Soms verzinnen enkele leerlingen een act, die ze daarna aan de rest van de klas leren. De kinderen leren dus hoe ze elkaar dingen kunnen leren. Zo legt een leerling uit: “Als je de makkelijke dingen kent, dat zijn allemaal basisdingen, dan kun je ook de moeilijkere dingen leren.” Uit onderzoek blijkt dat goede samenwerkingen bevorderlijk zijn voor de saamhorigheid, het zelfvertrouwen, het accepteren van diversiteit, het respect, het schoolklimaat en de schoolprestaties. Bovendien is het tegenwoordig in bijna alle beroepen van belang om te kunnen samenwerken.

Creatieve vaardigheden

De kinderen leren ook vaardigheden die direct samenhangen met de podiumkunsten, met name creatieve vaardigheden als dansen en zingen. Een leerling noemde bijvoorbeeld dat ze leerde hoe ze boos moest zijn zonder te lachen of hoe ze harder kon praten. Een leerkracht vertelt: “Ik ben zelf gericht op zingen en let er echt op dat ze goed leren zingen, articuleren, op de toon blijven en dat je je daarin laat horen. Ook qua spel verwacht ik wel een bepaalde kwaliteit van mijn groep.” Aangezien de specifieke invulling van de lessen afhangt van de leeftijd van de leerlingen en de expertise van de leraar, kunnen de specifieke vaardigheden die verworven worden per klas verschillen. Wel komen alle kinderen tijdens de voorbereidingen op een speelse manier in contact met verschillende stijlen en kunstvormen. Veel kinderen krijgen de smaak te pakken en maken in hun vrije tijd muziek, spelen toneel of dansen.

Sociale vaardigheden

De leerlingen die op dat moment niet mee doen aan een show, leren om naar elkaar te luisteren. Een docent vertelt: “Tijdens stukjes is het meestal muisstil. Dat is ook een stukje respect hebben voor elkaar, elkaar niet uitlachen, dat hoef je ze niet te leren, dat weten ze gewoon, want zij staan dadelijk zelf ook op het podium. Het zijn toch sociale vaardigheden die daarbij komen kijken.”

Waardevol

De weeksluitingen, slotdagen en de lessen daaromheen zijn dus op verschillende manieren van grote waarde voor de ontwikkeling van de leerlingen. Zoals een oud-leerling opmerkte: “Rekenen is nodig voor toekomst, maar theater is nodig voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Want als een kind niet goed mee doet, dan komt hij ook niet in die baan. Dus beide zijn van belang”.